Co to jest Wibor i od czego zależy jego wysokość? Aktualne stawki i inne informacje
W październiku 2022 r. mija rok od rozpoczęcia cyklu podwyżek stóp procentowych przez Narodowy Bank Polski. Budzi to oczywiście ogromne emocje, bowiem skala wzrostów, która wynika z walki z nieustannie rosnącą w Polsce inflacją, przekroczyła progi już dawno niewidziane na polskim rynku finansowym. Co więcej, wielu ekonomistów twierdzi, że ich poziom powinien być jeszcze wyższy, przekraczający nawet poziom inflacji. Jednak to, co najbardziej interesuje polskich kredytobiorców, to wpływ wzrostu stóp procentowych na wskaźnik WIBOR, który stanowi składową oprocentowania kredytów o zmiennym oprocentowaniu. Ale po kolei - co to jest WIBOR? Co to znaczy dla kredytów, zwłaszcza hipotecznych? I jakie są perspektywy utrzymania tego wskaźnika? Poniżej znajdziesz garść najważniejszych informacji nt. wskaźnika WIBOR i aktualnych stawek.
WIBOR - co to za wskaźnik i dlaczego budzi takie emocje?
Na pytanie, co to jest WIBOR zapewne wielu kredytobiorców już potrafi odpowiedzieć, bo dostrzega, jak bardzo wzrost wskaźnika wywindował raty zaciągniętych w złotówce kredytów hipotecznych. Ale żeby jak najlepiej zrozumieć ten wskaźnik, to warto przybliżyć sobie odnośnie WIBOR definicję słownikową. WIBOR, którego rozszerzona nazwa brzmi Warsaw Interbank Offered Rate, oznacza w skrócie stawkę bazową oprocentowania kredytów, obowiązującą na polskim rynku międzybankowym. Czyli określa koszt (stopa oprocentowania), z jakim komercyjne banki decydują się udzielać sobie nawzajem pożyczek. WIBOR jest obliczany w formie arytmetycznej średniej wielkości oprocentowania lokat na rodzimym rynku międzybankowym, przy czym w obliczeniach skrajne wartości są odrzucane.
WIBOR - co to znaczy dla kredytów hipotecznych
Wskaźnik WIBOR znajduje się od lat w każdej umowie kredytu hipotecznego opartego na oprocentowaniu zmiennym. Zazwyczaj składową oprocentowania całkowitego kredytu hipotecznego jest stała (z odchyłam) marża banku oraz zmienny wskaźnik WIBOR. O ile przed rozpoczęciem cyklu podwyżek stóp procentowych, przykładowo wskaźnik WIBOR 3M jeszcze 01.09.2022 wynosił 0,23% i był to poziom podobny do stanu wieloletniego, to jednak już 01.09.2022 wyniósł aż 7,14%. To przekłada się wprost nie tylko na miesięczne raty kredytów hipotecznych, które zaczęły rosnąć o kilkaset, a nawet kilka tysięcy złotych, ale również na całkowite koszty kredytu. Nic zatem dziwnego, że kredytobiorcy uważnie śledzą wszelkie doniesienia nie tylko na temat inflacji, stóp procentowych i wskaźnika WIBOR, ale również na temat przyszłości obowiązywania wskaźnika.
Jak działa WIBOR - rodzaje wskaźników
Stawka WIBOR jest wyznaczana w procesie zwanym fixing każdego dnia roboczego, bazując na danych przekazywanych przez wybrane banki. Istnieje kilka rodzajów tego wskaźnika, w zależności od okresu, na jaki dany bank pożyczył środki innemu. I tak wyróżnia się następujące:
- niepełny dzień - WIBOR ON;
- jeden dzień od dnia następnego - WIBOR TN;
- tygodniowe, np. WIBOR 1T;
- miesięczne, np. WIBOR 1M, WIBOR 3M, WIBOR 6M, WIBOR 9M;
- roczny, czyli WIBOR 12M (1Y).
Najbardziej popularne wskaźniki, które uwzględniają umowy kredytów hipotecznych w Polsce, to WIBOR 3M oraz WIBOR 6M, ale spotykany jest (choć rzadko) wskaźnik WIBOR 12M. Warto też dodać, że o wskaźnik WIBOR są też oparte raty leasingu ze zmiennym oprocentowaniem.
Aktualne stawki WIBOR - ile wynoszą i jak się zmieniały
Wielu kredytobiorców samodzielnie sprawdza i śledzi to przybliżyć jak od ponad roku zmieniały się poszczególne stawki w ujęciu na 1 dzień każdego miesiąca.
WIBOR 3M:
2021.09.01 0,23% / 2021.10.01 0,24% / 2021.11.02 0,78% / 2021.12.01 2,11% / 2022.01.03 2,56% / 2022.02.01 3,04% / 2022.03.01 3,67% / 2022.04.01 4,84% / 2022.05.02 6,14% / 2022.06.01 6,61% / 2022.07.01 7,05% / 2022.08.01 7,01% / 2022.09.01 7,14% / 2022.10.03b
WIBOR 6M:
2021.09.01 0,27% / 2021.10.01 0,32% / 2021.11.02 0,99% / 2021.12.01 2,43% / 2022.01.03 2,87% / 2022.02.01 3,50% / 2022.03.01 4,04% / 2022.04.01 5,10% / 2022.05.02 6,34% / 2022.06.01 6,80% / 2022.07.01 7,37% / 2022.08.01 7,30% / 2022.09.01 7,34% / 2022.10.03 7,43%
Co ważne, kredytobiorcy w zależności od określonego w umowie rodzaju wskaźnika WIBOR, mają gwarancję, że przez wskazany okres oprocentowanie ich kredytów nie ulegnie zmianie.
WIBOR - prognozy co do samego wskaźnika
Trudno jest jednoznacznie określić, jaką politykę będzie kontynuował NBP w zakresie walki z inflacją. Zapowiedzi o zatrzymaniu cyklu podwyżek stóp procentowych mogą się nie sprawdzić, co może oznaczać dalszy wzrost wartości wskaźnika WIBOR. Jednak również sama przyszłość WIBOR wydaje się być przesądzona. Zgodnie z opiniami ekonomistów wskaźnik ten zbyt odbiega od wartości stóp procentowych, przez co rodzi podejrzenia o sztuczne zawyżanie. Dlatego są plany zastąpienia go innym wskaźnikiem referencyjnym, którego wprowadzenie może wpłynąć na obniżkę rat kredytów ze zmiennym oprocentowaniem i to bez obniżki stóp procentowych.